Giải Trí Lịch sử Phin cà phê (phần 1)

Lịch sử Phin cà phê (phần 1)

Cái tên "phin" trong pha chế cà phê có nguồn gốc thú vị và liên quan chặt chẽ đến lịch sử văn hóa cũng như quá trình phát triển của các dụng cụ pha cà phê. Về mặt ngữ nghĩa, "phin" được cho là bắt nguồn từ cách phát âm của từ “filtre” trong tiếng Pháp, nghĩa là “lọc”. Tuy nhiên, nếu nhìn vào nguyên lý hoạt động, phin không thực sự là một dụng cụ lọc mà là thiết bị chiết xuất cà phê theo phương pháp thẩm thấu (percolation). Sự nhầm lẫn giữa hai phương pháp này không phải là điều mới mẻ, và nó đã được nhà nghiên cứu William H. Ukers làm rõ trong cuốn sách "All About Coffee" năm 1922. Ông giải thích rằng thẩm thấu và lọc về cơ bản có thể được xem là đồng nghĩa, nhưng khác biệt nằm ở cách chúng hoạt động: thẩm thấu chiết xuất các hợp chất bằng cách để chất lỏng từ từ thấm qua, trong khi lọc tập trung vào việc loại bỏ các chất rắn hoặc bán rắn.



Phin cà phê không chỉ là một sản phẩm ngẫu nhiên của ngôn ngữ mà còn là kết quả của một hành trình dài trong việc hoàn thiện cách thức pha chế cà phê, kéo dài qua nhiều thế kỷ và địa điểm. Để hiểu rõ hơn về sự ra đời của phin, chúng ta cần quay lại thời điểm cà phê bắt đầu du nhập vào Việt Nam vào khoảng năm 1860, dưới sự ảnh hưởng của người Pháp. Trước đó, cà phê đã có một lịch sử phong phú khi từ Istanbul, nó theo các tuyến đường thương mại Địa Trung Hải để đến với châu Âu vào đầu thế kỷ 17. Trong suốt thế kỷ này, hạt cà phê dần trở thành một phần không thể thiếu của đời sống ở lục địa này, đặc biệt là trong Thời kỳ Khai sáng. Người Pháp, với tinh thần sáng tạo và tiếp thu, đã thay đổi nhiều phong tục, trong đó có cả các phương pháp pha cà phê của người Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong nửa đầu thế kỷ 17, dù cà phê đã được ưa chuộng tại các thành phố lớn ở châu Âu, phương pháp pha chế vẫn mang tính truyền thống, thường sử dụng dụng cụ ibrik của Thổ Nhĩ Kỳ. Ibrik là một bình kim loại nhỏ, nơi cà phê xay mịn được đun sôi nhiều lần trong nước. Khi bã cà phê lắng xuống đáy, đồ uống được rót ra, dù không tránh khỏi việc các hạt bã nhỏ lơ lửng trong nước. Mặc dù phương pháp này giúp pha chế nhanh chóng, nhưng lại có nhược điểm lớn. Do đun sôi quá lâu, cà phê thường bị chiết xuất quá mức, tạo ra vị nhạt, đắng và mất đi nhiều hương thơm tự nhiên.

Những hạn chế đó đã thôi thúc người châu Âu cải tiến các kỹ thuật pha chế, bắt đầu từ Pháp vào năm 1710. Khi ấy, túi vải được sử dụng để lọc cà phê, giúp loại bỏ phần lớn cặn bã và nâng cao chất lượng đồ uống. Phương pháp này, tuy hiệu quả hơn ibrik, lại phụ thuộc nhiều vào chất lượng và độ mới của túi vải. Đến năm 1800, một bước tiến mới trong công nghệ pha chế cà phê đã ra đời với bình chiết ngâm (percolator) do De Belloy phát minh. Dụng cụ này, được gọi là "Dubelloire", có thiết kế tiên tiến gồm bốn phần: nắp, buồng chứa với đáy đục lỗ, bộ phận nén, và bình chứa cà phê. Nguyên lý hoạt động của nó dựa trên việc để nước sôi nhỏ giọt qua cà phê xay, giúp tạo ra ly cà phê sạch hơn và thơm ngon hơn mà không bị chiết xuất quá mức.

Sự xuất hiện của bình chiết ngâm không chỉ làm thay đổi cách pha chế cà phê mà còn tạo nền móng cho sự phát triển của phin. Giữa khoảng thời gian từ đầu thế kỷ 19, khi các thiết bị chiết ngâm trở nên phổ biến, đến khi người Pháp mang cà phê vào Việt Nam, các thiết kế này đã trải qua nhiều biến đổi để phù hợp với nhu cầu và điều kiện sử dụng. Những thay đổi lớn trong thiết kế bao gồm việc thay bộ nén phẳng bằng bộ nén đục lỗ, thay bình chứa bằng đĩa đỡ và chuyển từ vật liệu thủy tinh sang kim loại.

Một trong những thay đổi quan trọng nhất là vào năm 1806, khi Hadrot cải tiến thiết kế của De Belloy bằng cách giới thiệu bộ phận đục lỗ để nén cà phê, giúp giữ bột cà phê cố định và chiết xuất đồng đều hơn. Sự thay đổi này không chỉ mang lại hiệu quả kỹ thuật mà còn phản ánh tinh thần cá nhân hóa của thời đại. Phin được thiết kế để pha chế cà phê trực tiếp vào từng cốc thay vì một bình lớn chung, đáp ứng nhu cầu phục vụ linh hoạt hơn.



Ngoài ra, sự thay đổi về vật liệu sử dụng cũng rất đáng chú ý. Ban đầu, các dụng cụ pha cà phê thường được làm bằng thủy tinh hoặc kim loại quý, nhưng đến đầu thế kỷ 20, người Pháp đã chuyển sang sử dụng nhôm vì tính bền nhẹ và dễ mang theo. Một bài viết trên tạp chí "L’Éveil économique de l’Indochine" năm 1922 ghi nhận rằng nhôm trở thành lựa chọn lý tưởng cho những người thực dân Pháp khi di chuyển trong các thuộc địa.

Với những cải tiến liên tục trong thiết kế và sự tiện lợi, phin cà phê dần trở thành biểu tượng của văn hóa cà phê Việt Nam. Dù ban đầu là một biến thể từ dụng cụ pha chế của châu Âu, phin đã được người Việt tiếp nhận và sáng tạo, gắn liền với phong cách thưởng thức chậm rãi, tĩnh tại. Phin không chỉ đơn thuần là một dụng cụ pha chế mà còn phản ánh cả lịch sử giao thoa văn hóa và sự sáng tạo trong cuộc sống thường ngày.

Có thể bạn chưa biết
Bạn là một người đam mê thưởng thức cà phê và muốn sắm cho mình một máy pha cà phê chuyên nghiệp, nhưng vì lý do tài chính nên việc tìm cho mình một chiếc máy pha cà phê đã qua sử dụng là một ý tưởng vô cùng đúng đắn. Máy pha cà phê đã qua sử dụng là lựa chọn tiết kiệm cho những ai muốn trải nghiệm cà phê chất lượng cao mà không phải đầu tư quá nhiều chi phí. Dù đã qua sử dụng, các máy này vẫn đảm bảo hoạt động tốt, được kiểm tra kỹ lưỡng và bảo dưỡng đầy đủ. Với các tính năng pha chế chuyên nghiệp, máy pha cà phê đã qua sử dụng mang đến hương vị đậm đà và trải nghiệm không khác biệt so với máy mới, phù hợp cho cả gia đình lẫn văn phòng.

Công Ty TNHH Thương Mại và Dịch Vụ Aromacaffe Việt Nam


Bạn đến với Aromacaffe sẽ được chúng tôi cung cấp những giải pháp hoàn hảo về máy pha cà phê cho không gian văn phòng, giúp nhân viên tận hưởng những ly cà phê chất lượng mà không cần tốn nhiều thời gian. Với thiết kế hiện đại và thao tác đơn giản, máy pha cà phê văn phòng này mang đến hương vị đậm đà, chuẩn xác cho từng tách. Đặc biệt, máy có công suất lớn và khả năng vận hành ổn định, đáp ứng nhu cầu cà phê của môi trường làm việc bận rộn.

Thông tin công ty
Công Ty TNHH Thương Mại và Dịch Vụ Aromacaffe Việt Nam

Địa chỉ: D44 Khu liền kề, Ngõ 105 đường Xuân La, Xuân Tảo, Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội

Hotline: 0969.572.666

Email: [email protected]

Website: https://aromacaffe.vn/