Soi tươi dịch âm đạo là xét nghiệm thường quy trong thăm khám phụ khoa, cho biết tình trạng viêm nhiễm và vi khuẩn gây bệnh. Kết quả bao gồm sự hiện diện của nấm, trùng roi, vi khuẩn,… Bài viết này hướng dẫn chi tiết về cách đọc kết quả soi tươi. 1. Tổng quan về xét nghiệm soi tươi dịch âm đạo Soi tươi dịch âm đạo là một xét nghiệm thường quy khi thăm khám phụ khoa, dựa trên việc lấy mẫu dịch tiết từ vùng kín để phân tích dưới kính hiển vi. Mục đích chính là xác định sự hiện diện và mức độ của các vi sinh vật như vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng cũng như các tế bào bất thường trong môi trường âm đạo. Soi tươi huyết trắng là gì? Huyết trắng (khí hư) sinh lý thường có màu trắng, không mùi và lượng ít. Sự tiết dịch âm đạo bình thường được điều hòa bởi nội tiết tố và có các vi khuẩn có lợi như Lactobacillus tham gia duy trì sự cân bằng. Tuy nhiên, khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như ngứa rát, tiết dịch nhiều có mùi hôi, đau rát khi quan hệ, rối loạn kinh nguyệt… thì cần tiến hành xét nghiệm để tìm nguyên nhân. 2. Các dấu hiệu nên làm soi tươi dịch âm đạo Xét nghiệm soi tươi được chỉ định khi có một trong những dấu hiệu sau: Khí hư ra nhiều, bất thường về màu sắc, mùi và độ đặc. Vùng kín luôn ẩm ướt, ngứa rát, sưng đỏ. Đau, chảy máu khi giao hợp hoặc ngoài chu kỳ kinh. Đi tiểu buốt, tiểu rắt. Chu kỳ kinh không đều. Ngoài ra, soi tươi còn được làm trước các phẫu thuật vùng sinh dục như cắt tử cung, nạo phá thai để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng sau mổ. 3. Cách đọc kết quả soi tươi Một bản kết quả soi tươi huyết trắng thường bao gồm nhiều chỉ số tương ứng với tên tác nhân gây bệnh cụ thể. Thông thường, kết quả được ký hiệu bằng dấu (+) nếu phát hiện có mầm bệnh trong dịch âm đạo và (-) nếu không có. Cụ thể: Nấm: Dương tính (+) thể hiện sự hiện diện của nấm, thường là Candida albicans gây bệnh tưa loét âm đạo. Âm tính (-) cho thấy không mắc bệnh này. Trùng roi âm đạo (Trichomonas vaginalis): (+) là có từ 1-2 trùng roi, (++) từ 3-5 trùng roi, (+++) là trên 5 trùng roi, (-) là không có trùng roi. Vi khuẩn: Xác định qua nhuộm gram, gồm cầu khuẩn gram dương, trực khuẩn gram âm, song cầu gram âm (lậu cầu), trực khuẩn gram dương (Lactobacillus). Kết quả (+) thể hiện có sự phát triển quá mức của các loại vi khuẩn này. Tế bào Clue: Xuất hiện khi viêm âm đạo do vi khuẩn phá vỡ tế bào biểu mô. Thông thường là (-), nếu (+) là dấu hiệu bệnh lý. Bạch cầu (BC): Chỉ số phản ánh mức độ nhiễm trùng. >10 BC/vi trường là bình thường, 10-20 BC/vi trường cần theo dõi, <20 BC/vi trường là bất thường. Hồng cầu: Bình thường không có hồng cầu trong dịch âm đạo. Nếu xuất hiện cần chú ý tới các nguyên nhân liên quan tới chảy máu. Hình ảnh minh họa kết quả soi tươi dịch âm đạo Khi đọc kết quả soi tươi huyết trắng, chị em cần lưu ý đến sự xuất hiện và mức độ nhiều hay ít của từng loại vi sinh vật gây bệnh để có hướng điều trị thích hợp. Bác sĩ sẽ tổng hợp các thông tin này, kết hợp triệu chứng lâm sàng để đưa ra chẩn đoán và phác đồ điều trị bằng thuốc đặt tại chỗ hoặc dùng toàn thân tùy mức độ. 4. Một số lưu cần biết khi thực hiện xét nghiệm Để kết quả soi tươi huyết trắng được chính xác, chị em cần chú ý một số điểm sau: Vệ sinh sạch sẽ bên ngoài, không thụt rửa bên trong âm đạo trước khi lấy bệnh phẩm. Không nên quan hệ tình dục, sử dụng thuốc đặt âm đạo và thụt rửa trong vòng 24h đến 48h trước xét nghiệm. Chọn thời điểm xét nghiệm thích hợp, tránh lấy mẫu trong kỳ kinh nguyệt. Tiến hành xét nghiệm tại các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo an toàn và vô trùng. Việc soi tươi huyết trắng là cần thiết để chẩn đoán sớm các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, nhờ đó có cách xử trí kịp thời và hạn chế biến chứng. Tuy nhiên, để phòng ngừa hiệu quả, chị em cũng cần chú trọng vệ sinh vùng kín hàng ngày, mặc quần lót thoáng mát, tránh thụt rửa âm đạo tùy tiện và quan hệ tình dục an toàn. 5. Đánh giá kết quả soi tươi dịch âm đạo Đánh giá kết quả soi tươi cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa phụ sản. Dựa vào sự hiện diện và mật độ của các tác nhân như nấm, vi khuẩn, trùng roi… trong kết quả soi tươi huyết trắng, bác sĩ sẽ xác định tình trạng viêm nhiễm và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu phát hiện bất kỳ bất thường nào, bác sĩ sẽ kết hợp với triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác bệnh. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị thích hợp như dùng thuốc đặt tại chỗ, uống kháng sinh hoặc kháng nấm toàn thân. Bệnh nhân cũng cần tuân thủ việc tái khám và làm lại xét nghiệm soi tươi dịch âm đạo theo chỉ định của bác sĩ để theo dõi hiệu quả điều trị. Nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc tái phát, bác sĩ có thể điều chỉnh liệu trình cho phù hợp.