Đường dây 500 kV Bắc – Nam mạch 1 sau 17 năm Đường dây 500 kV Bắc – Nam mạch 1 là công trình truyền tải điện 500 kV đầu tiên tại Việt Nam, có tổng chiều dài 1.462,5 km, khởi đầu từ Nhà máy Thủy điện Hòa Bình và bán máy phát điện 3 pha kết thúc là thành phố Hồ Chí Minh. Ngay từ khi bắt đầu vào vận hành (ngày 27/5/1994), đường dây 500 kV Bắc Nam đã nhanh chóng phát huy hiệu quả. Những năm 1994 - 1997, đường dây đã truyền tải công suất và sản lượng điện lớn từ phía Bắc vào cung cấp cho nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội tại miền Nam và miền Trung, chấm dứt tình trạng cắt điện triền miên trước đó, nâng cao đáng kể độ tin cậy của hệ thống và đảm bảo chất lượng điện áp. Từ năm 1998 đến nay, đường dây 500 kV đã thực sự đóng vai trò là “xa lộ” truyền tải điện từ Bắc vào Nam và bán máy phát điện 3 pha cũ từ Nam ra Bắc, qua đó khai thác tối ưu các nguồn điện trong hệ thống, tạo lợi ích kinh tế lớn cho đất nước. Ngoài ra, với công nghệ cáp quang kết hợp dây chống sét lần đầu tiên được trang bị trên đường dây 500 kV, không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác điều hành sản xuất, mà còn tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển, mở rộng hệ thống mạng viễn thông đất nước. Hiện nhiều tập đoàn, doanh nghiệp viễn thông lớn trong nước như VNPT, Viettel, EVNTelecom... đang khai thác, sử dụng rất hiệu quả cáp quang trên đường truyền tải điện để thiết lập nền tảng truyền dẫn thông tin xuyên quốc gia. Có thể nói, trong suốt 17 năm vận hành đường dây 500 kV Bắc Nam mạch 1, cán bộ, nhân viên Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (NPT) đã không ngừng nâng cao nghiệp vụ quản lý, phấn đấu làm chủ thiết bị, công nghệ, tăng cường sửa chữa, nâng cấp đường dây đảm bảo vận hành an toàn, liên tục và hiệu quả. Các công nghệ mới được áp dụng vào công tác quản lý vận hành trong thời gian qua như: Trang bị Corocam để ghi hình vầng quang điện trên các chuỗi sứ nhằm ngăn chặn sự cố do phóng điện; sử dụng sứ composit thay cho sứ cách điện thủy tinh lắp cho các đoạn đường dây ở khu vực bị nhiễm bẩn, mọc rêu; tiếp thu công nghệ cột dự phòng khẩn cấp (trụ Kema) do Hà lan chuyển giao để sẵn sàng xử lý sự cố; công nghệ giám sát dầu online và phóng điện cục bộ máy biến áp nhằm sớm phát hiện nguy cơ gây sự cố; thực hiện sửa chữa cáp quang bằng máy bay trực thăng… Nhiều đề tài khoa học được công nhận và ứng dụng hiệu quả trong quá trình vận hành đường dây 500 kV Bắc Nam mạch 1 như: Vệ sinh sứ khi đang mang điện của PTC3; Bảo dưỡng máy biến áp và xây dựng quy trình bảo dưỡng máy biến áp 500 kV của PTC2. Để nâng cao hiệu quả vận hành của hệ thống điện nói chung và đường dây 500 kV Bắc Nam mạch 1 nói riêng, Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia đã thay máy biến áp 500 kV tại các trạm biến áp 500 kV Hòa Bình, Đà Nẵng, Pleiku, Phú Lâm; Nâng cấp tụ bù dọc đường dây 500 kV từ 1000 A lên 2000 A. Bên cạnh đó công tác sửa chữa thường xuyên như máy phát điện cummins bảo dưỡng gia cố kè móng, dây dẫn, cáp quang, tăng cường hệ thống tiếp địa đã được các công ty truyền tải điện thực hiện tốt. Những năm qua, cùng với đường dây 500 kV mạch 2 (được đưa vào vận hành năm 2005), dòng điện qua 2 mạch đường dây 500 kV Bắc Nam vẫn luôn thông suốt, góp phần quan trọng đảm bảo cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
