Mất ngủ và hay quên là hai triệu chứng phổ biến, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều người không biết rằng khi hai triệu chứng này kết hợp, chúng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này, nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả. 1. Mất ngủ và hay quên là bệnh gì? Mất ngủ hay quên không phải là một bệnh cụ thể mà thường là triệu chứng của nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm: 1.1. Rối loạn lo âu và stress Nguyên nhân: Stress và lo âu kéo dài có thể làm tăng nồng độ cortisol trong cơ thể, ảnh hưởng đến chức năng não bộ và gây rối loạn giấc ngủ. Biểu hiện: Khó ngủ, ngủ không sâu, hay tỉnh giấc vào ban đêm và kèm theo suy giảm trí nhớ. 1.2. Trầm cảm Nguyên nhân: Trầm cảm làm rối loạn hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và dopamine, ảnh hưởng đến giấc ngủ và trí nhớ. Biểu hiện: Cảm giác buồn chán, mệt mỏi, mất hứng thú với mọi thứ, khó tập trung và hay quên. 1.3. Suy giảm trí nhớ và Alzheimer Nguyên nhân: Người lớn tuổi có nguy cơ cao bị suy giảm chức năng não, đặc biệt là các bệnh lý như Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ. Biểu hiện: Khó ngủ, hay quên các sự kiện gần đây, mất tập trung và khó tiếp nhận thông tin mới. 1.4. Thiếu máu não Nguyên nhân: Lưu thông máu kém khiến não không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất, ảnh hưởng đến giấc ngủ và trí nhớ. Biểu hiện: Chóng mặt, đau đầu, mất ngủ, giảm khả năng tư duy và hay quên. 1.5. Rối loạn nội tiết tố Nguyên nhân: Ở phụ nữ mãn kinh, thay đổi hormone estrogen và progesterone có thể gây mất ngủ và giảm trí nhớ. Biểu hiện: Bốc hỏa, mệt mỏi, khó ngủ và hay quên. 1.6. Thiếu hụt dinh dưỡng Nguyên nhân: Thiếu vitamin B12, axit folic hoặc omega-3 có thể làm suy giảm chức năng thần kinh và trí nhớ. Biểu hiện: Mất ngủ, giảm trí nhớ, khó tập trung và cảm giác mệt mỏi. 2. Nguyên nhân gây mất ngủ hay quên Ngoài các bệnh lý, một số thói quen và yếu tố lối sống cũng có thể gây ra tình trạng mất ngủ và hay quên: Lối sống không lành mạnh: Thức khuya, sử dụng caffeine hoặc đồ uống có cồn quá mức. Thói quen sử dụng điện thoại: Tiếp xúc với ánh sáng xanh trước khi ngủ làm giảm chất lượng giấc ngủ. Thiếu vận động: Lối sống ít vận động ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và sức khỏe não bộ. Áp lực công việc: Làm việc căng thẳng hoặc thời gian nghỉ ngơi không đủ. 3. Cách điều trị mất ngủ hay quên 3.1. Thay đổi lối sống Điều chỉnh thói quen ngủ: Ngủ đúng giờ, tránh sử dụng điện thoại trước khi ngủ, tạo không gian ngủ yên tĩnh. Tập thể dục: Vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp cải thiện tuần hoàn máu và chức năng não bộ. Chế độ ăn uống: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12, omega-3 và chất chống oxy hóa. 3.2. Thực hành thư giãn Yoga và thiền: Giảm stress, cân bằng cảm xúc và cải thiện giấc ngủ. Hít thở sâu: Kỹ thuật thở sâu giúp làm dịu hệ thần kinh và giảm lo âu. 3.3. Sử dụng thực phẩm bổ sung Thảo dược tự nhiên: Các loại thảo mộc như cam thảo, tâm sen, hoa cúc giúp cải thiện giấc ngủ. Dinh dưỡng bổ sung: Omega-3, vitamin D và các loại khoáng chất giúp tăng cường sức khỏe não bộ. 3.4. Điều trị y tế Khám bác sĩ: Nếu mất ngủ và hay quên kéo dài, hãy đến gặp bác sĩ để xác định nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp. Sử dụng thuốc: Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê thuốc an thần hoặc các loại thuốc hỗ trợ trí nhớ. 4. Phòng ngừa mất ngủ hay quên Giữ tinh thần thoải mái: Tránh stress và duy trì tâm trạng tích cực. Ngủ đủ giấc: Cố gắng ngủ từ 7-8 giờ mỗi đêm để não bộ được phục hồi. Tập luyện trí nhớ: Đọc sách, giải ô chữ hoặc tham gia các hoạt động kích thích tư duy để duy trì sự minh mẫn. Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe để có biện pháp điều trị kịp thời. 5. Kết luận Mất ngủ hay quên là tình trạng không nên xem nhẹ vì có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Bằng cách nhận biết nguyên nhân và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp, bạn có thể cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ và khả năng ghi nhớ. Nếu các triệu chứng kéo dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được hỗ trợ tốt nhất.
