Trong bối cảnh xây dựng nhà ở ngày càng phổ biến tại Việt Nam, việc lợp mái tôn được nhiều gia đình lựa chọn nhờ chi phí hợp lý, thi công nhanh chóng và tính thẩm mỹ đa dạng. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, nhiều người vẫn băn khoăn: Làm mái tôn có phải xin phép không? Đây là câu hỏi quan trọng vì liên quan trực tiếp đến thủ tục pháp lý và tránh những rắc rối về sau. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định hiện hành, chi phí liên quan và những điều cần lưu ý khi muốn lợp mái tôn cho công trình của mình. 1. Làm mái tôn có phải xin phép không? Câu trả lời là: có, nhưng còn tùy trường hợp. Theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi bổ sung 2020), việc cải tạo, sửa chữa nhà ở có ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực hoặc thay đổi quy mô, hình dáng, kiến trúc công trình thì bắt buộc phải xin giấy phép xây dựng. Trong trường hợp lợp mái tôn, có 2 tình huống thường gặp: Lợp mái tôn mới cho toàn bộ ngôi nhà Đây là trường hợp gần giống như cải tạo lớn, có thể ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực hoặc thay đổi kiến trúc công trình. Vì vậy, bạn phải xin phép xây dựng tại cơ quan có thẩm quyền (thường là UBND quận, huyện). Lợp mái tôn nhỏ, mái che, mái hiên Nếu bạn chỉ làm mái tôn che sân, che ban công hoặc lợp thêm mái nhỏ không ảnh hưởng kết cấu, thì có thể không cần xin phép. Tuy nhiên, một số địa phương vẫn yêu cầu thông báo để tránh tranh chấp hoặc đảm bảo mỹ quan đô thị. Nói cách khác, muốn chắc chắn 100%, bạn nên tham khảo cơ quan quản lý xây dựng tại nơi mình sinh sống. 2. Hồ sơ xin phép làm mái tôn gồm những gì? Nếu thuộc trường hợp phải xin phép, bạn cần chuẩn bị hồ sơ theo quy định. Thông thường bao gồm: Đơn xin cấp giấy phép xây dựng (theo mẫu). Bản vẽ thiết kế cải tạo mái tôn (sơ đồ mặt bằng, mặt đứng, mặt cắt). Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất (sổ đỏ, sổ hồng). Chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân của chủ sở hữu. Thời gian giải quyết hồ sơ thường từ 10 – 15 ngày làm việc tùy khu vực. 3. Chi phí xin phép làm mái tôn là bao nhiêu? Đây là mối quan tâm lớn của nhiều người. Thực tế, chi phí xin phép xây dựng mái tôn không quá cao, dao động từ 50.000 – 100.000 đồng/lần cấp giấy phép (theo Thông tư 250/2016/TT-BTC). Tuy nhiên, chi phí thực tế còn phụ thuộc vào: Phí thiết kế bản vẽ: Nếu bạn thuê đơn vị thiết kế, giá dao động từ 1 – 3 triệu đồng tùy quy mô. Phí dịch vụ xin giấy phép: Nếu không tự làm hồ sơ, bạn có thể thuê dịch vụ, giá thường từ 2 – 5 triệu đồng. Chi phí thi công mái tôn: Giá lợp mái tôn hiện nay khoảng 150.000 – 350.000 đồng/m², tùy loại tôn và khung sắt. Như vậy, tổng chi phí để vừa xin phép vừa thi công có thể dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng, phụ thuộc diện tích và loại tôn bạn chọn. 4. Những rủi ro nếu làm mái tôn không xin phép Một số hộ gia đình thường chủ quan nghĩ rằng “lợp mái tôn nhỏ thì không cần xin phép”. Nhưng thực tế, nếu làm sai quy định, bạn có thể gặp những rắc rối sau: Bị phạt hành chính: Theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP, hành vi xây dựng không phép có thể bị phạt từ 60 – 80 triệu đồng (đối với nhà ở riêng lẻ tại đô thị). Bị buộc tháo dỡ công trình: Nếu mái tôn lắp đặt sai phép, lấn chiếm không gian công cộng hoặc gây mất an toàn, chính quyền có thể yêu cầu tháo dỡ. Ảnh hưởng đến mua bán, thế chấp: Nhà ở cải tạo không phép sẽ khó khăn khi làm thủ tục sang nhượng, thế chấp ngân hàng. Vì vậy, dù mái tôn chỉ là hạng mục nhỏ, bạn vẫn nên tuân thủ quy định để tránh mất nhiều hơn được. 5. Kinh nghiệm khi xin phép và làm mái tôn Để quá trình diễn ra thuận lợi, bạn có thể tham khảo một số lưu ý sau: Tìm hiểu kỹ quy định tại địa phương: Vì mỗi tỉnh/thành phố có thể có yêu cầu khác nhau. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: Nếu thiếu giấy tờ, bạn sẽ mất thêm thời gian bổ sung. Chọn đơn vị thi công uy tín: Họ sẽ tư vấn loại tôn, khung sắt phù hợp và đảm bảo an toàn kết cấu. Cân nhắc thẩm mỹ và phong thủy: Mái tôn không chỉ che mưa nắng, mà còn ảnh hưởng tổng thể ngôi nhà. Dự trù ngân sách: Ngoài phí xin phép, hãy chuẩn bị thêm khoản dự phòng cho thi công. Qua những phân tích trên, có thể thấy câu hỏi “Làm mái tôn có phải xin phép không?” không có câu trả lời chung cho mọi trường hợp. Nếu việc lợp mái tôn ảnh hưởng đến kết cấu hoặc thay đổi diện mạo công trình, bạn bắt buộc phải xin phép xây dựng. Ngược lại, nếu chỉ lợp mái nhỏ, không tác động nhiều, có thể không cần xin. Tuy nhiên, để tránh rắc rối pháp lý và phát sinh chi phí không đáng có, bạn nên chủ động hỏi cơ quan chức năng trước khi thi công. Đừng để việc lợp mái tôn – vốn chỉ nhằm nâng cao tiện ích – lại trở thành gánh nặng vì thiếu hiểu biết về quy định.