Trong thế giới thực phẩm đầy sắc màu, nơi mỗi sản phẩm là một lời cam kết về chất lượng và an toàn. FDA và USDA là hai người hùng thầm lặng, dẫn dắt doanh nghiệp Việt Nam vượt qua cánh cửa thị trường Mỹ. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA Mỹ) không chỉ bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Mà còn định hình con đường xuất khẩu cho thực phẩm Việt, từ tôm đông lạnh đến cà phê. Với kim ngạch xuất khẩu thực phẩm Việt Nam sang Mỹ đạt 9,2 tỷ USD năm 2024, theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP). Việc nắm vững quy định của FDA và USDA là chìa khóa để doanh nghiệp Việt chinh phục thị trường trị giá 160 tỷ USD nhập khẩu thực phẩm hàng năm (USDA 2024). Hãy cùng khám phá vai trò, sự khác biệt, và cách vượt qua thách thức để đưa thực phẩm Việt vươn xa. Sự khác biệt trong quản lý của FDA và USDA 1. FDA là gì? Tầm quan trọng của FDA 1.1. Giới thiệu về FDA và USDA Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), trực thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ, là cơ quan liên bang chịu trách nhiệm giám sát an toàn thực phẩm, dược phẩm, thiết bị y tế và mỹ phẩm. Thành lập năm 1906 sau những bê bối vệ sinh thực phẩm, như được phơi bày trong tiểu thuyết “The Jungle” của Upton Sinclair, FDA quản lý 80% nguồn cung thực phẩm Mỹ, từ hải sản đến thực phẩm chế biến, với ngân sách 6,3 tỷ USD và 18.000 nhân viên (FDA 2024). Ngược lại, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA Mỹ) tập trung vào thịt gia súc, gia cầm và trứng chế biến, với hơn 7.000 thanh tra thực hiện kiểm tra hàng ngày tại các lò mổ (USDA 2024). FDA và USDA phối hợp tạo hệ thống kiểm soát thực phẩm toàn diện. FDA sử dụng cách tiếp cận dựa trên rủi ro, ưu tiên kiểm tra các cơ sở có nguy cơ cao, trong khi USDA yêu cầu kiểm tra bắt buộc tại các cơ sở thịt. Sự khác biệt này đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam điều chỉnh quy trình để đáp ứng cả hai cơ quan khi xuất khẩu. 1.2. Vai trò của FDA và USDA FDA và USDA là bộ đôi quyền lực đảm bảo an toàn thực phẩm. Giảm nguy cơ ngộ độc – vấn đề gây thiệt hại 15,6 tỷ USD mỗi năm tại Mỹ. FDA giám sát thực phẩm chế biến, hải sản, trái cây và rau củ, đảm bảo sản phẩm không chứa chất độc hại hoặc bị dán nhãn sai. USDA thì ngược lại, kiểm tra hơn 10 triệu lượt thịt gia súc và gia cầm mỗi năm, đảm bảo chất lượng từ lò mổ đến bàn ăn. Trong xuất khẩu, FDA và USDA là “người gác cổng” cho thị trường Mỹ. Doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt ngành tôm (1,8 tỷ USD xuất khẩu sang Mỹ năm 2023, theo VASEP), cần tuân thủ yêu cầu của FDA cho hải sản và USDA cho thịt hoặc trứng chế biến. Sự phối hợp của hai cơ quan giúp xây dựng lòng tin với các chuỗi bán lẻ như Walmart. Đồng thời thúc đẩy đổi mới, như phê duyệt công nghệ bảo quản thực phẩm. 2. Sự khác biệt giữa FDA và USDA trong quản lý trứng, thịt, sữa FDA và USDA có sự phân chia rõ ràng trong quản lý thực phẩm, đặc biệt với trứng, thịt và sữa. Tạo ra những yêu cầu riêng biệt mà doanh nghiệp Việt Nam cần hiểu để xuất khẩu thành công. 2.1. Trứng Hai cơ quan này được phân quyền quản lý các sản phẩm khác nhau FDA chịu trách nhiệm giám sát trứng tươi (shell eggs) từ thu hoạch đến phân phối. Đảm bảo an toàn vệ sinh và ghi nhãn đúng theo 21 CFR Part 101. Yêu cầu liệt kê các thông tin trên nhãn thực phẩm như: thông tin dinh dưỡng và cảnh báo dị ứng. Như: khả năng chứa chất gây dị ứng từ thiết bị chế biến. Ngược lại, USDA Mỹ quản lý trứng chế biến. Như: bột trứng hoặc bột lòng đỏ trứng, yêu cầu kiểm tra tại các cơ sở chế biến. Theo USDA năm 2024, hơn 5 tỷ quả trứng chế biến được kiểm tra mỗi năm. Doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu trứng cần tuân thủ FDA cho trứng tươi. Đảm bảo hồ sơ FSVP và USDA cho sản phẩm chế biến, với các yêu cầu kiểm tra vệ sinh nghiêm ngặt. Tham khảo thêm: Dịch vụ đại diện FSVP- Xác minh nhà cung cấp nước ngoài 2.2. Thịt Sự khác biệt của FDA và USDA trong quản lý thịt USDA Mỹ là cơ quan chính giám sát thịt gia súc và gia cầm, từ giết mổ đến đóng gói. Với hơn 6.000 cơ sở được kiểm tra hàng ngày (USDA 2024). USDA yêu cầu nhãn thịt phải ghi rõ nguồn gốc và điều kiện chế biến. FDA chỉ can thiệp khi thịt được chế biến thành sản phẩm hỗn hợp, như xúc xích chứa rau củ. Và yêu cầu tuân thủ 21 CFR Part 101 cho ghi nhãn dinh dưỡng. Theo FDA năm 2023, 10% lô hàng thịt chế biến bị từ chối do nhãn sai. Doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thịt gà cần đáp ứng tiêu chuẩn USDA. Trong khi sản phẩm hỗn hợp phải tuân thủ cả FDA. 2.3. Sữa FDA giám sát các sản phẩm sữa như: sữa tươi, phô mai, và sữa chua,… Yêu cầu kiểm tra dư lượng kháng sinh và ghi nhãn dinh dưỡng theo 21 CFR Part 101. Bao gồm thông tin về calo, chất béo, và cảnh báo dị ứng. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ chỉ quản lý bơ và sữa bột khô, được phân loại là nông sản. Vì vậy, doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sữa cần đảm bảo nhãn đúng tiêu chuẩn FDA. Trong khi bơ hoặc sữa bột phải tuân thủ yêu cầu USDA. Sữa và các sản phẩm từ sữa là những thực phẩm được tiêu thụ nhiều top đầu ở Hoa Kỳ 3. Thách thức và giải pháp khi tuân thủ FDA Tuân thủ FDA và USDA là thử thách lớn cho doanh nghiệp Việt Nam. Các sai phạm phổ biến gồm: dư lượng kháng sinh trong thịt, nhãn mác sai 21 CFR Part 101, hoặc thiếu hồ sơ FSVP. Theo FDA năm 2024, 14% lô hàng từ châu Á bị giữ do vi phạm hóa chất hoặc nhãn mác. Gây thiệt hại 45 triệu USD cho ngành thủy sản Việt Nam (VASEP). FDA tập trung rủi ro hóa học và dinh dưỡng. Trong khi USDA Mỹ kiểm tra thịt hàng ngày, đòi hỏi quy trình riêng biệt. Giải pháp nằm ở đào tạo Người đủ năng lực kiểm soát phòng ngừa (PCQI) để quản lý FSVP và phân tích rủi ro. Áp dụng HACCP, sử dụng blockchain để truy xuất nguồn gốc. Và phối hợp với đối tác Mỹ giúp giảm rủi ro. Theo Seafood Source năm 2024, blockchain giúp giảm 22% tỷ lệ từ chối lô hàng tôm Việt Nam, mở cơ hội chinh phục thị trường Mỹ. 4. Kết luận FDA và USDA là bộ đôi quyền lực định hình an toàn thực phẩm toàn cầu. Mở ra cánh cửa cho doanh nghiệp Việt Nam chinh phục thị trường Mỹ. Từ quản lý trứng, thịt, sữa đến các quy định như FSMA và 21 CFR Part 101. Hai cơ quan này đặt ra chuẩn mực nghiêm ngặt nhưng công bằng. Với kim ngạch xuất khẩu tăng 15% năm 2024 (VASEP). Doanh nghiệp Việt Nam có thể biến thách thức thành cơ hội. Biến FDA và USDA thành cầu nối đưa tôm, cà phê, và các sản phẩm khác tỏa sáng trên kệ hàng quốc tế. Hiểu và tuân thủ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cùng FDA không chỉ là yêu cầu pháp lý. Mà còn là lời cam kết về chất lượng, giúp thực phẩm Việt vươn xa.