Thẩm Định Giá Đạo đức nghề nghiệp trong thẩm định giá: Tại sao tính khách quan và độc lập là yếu tố sống còn?

Trong lĩnh vực thẩm định giá, nơi mỗi con số có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của cá nhân, doanh nghiệp, thậm chí cả ngân sách nhà nước, đạo đức nghề nghiệp không chỉ là một nguyên tắc cần tuân thủ – mà lànền tảng sống còn để xây dựng niềm tin, đảm bảo tính minh bạch và giữ gìn sự phát triển bền vững của toàn ngành.

Hai nguyên tắc cốt lõi trong đạo đức thẩm định giá chính là tính khách quan và tính độc lập. Chúng không chỉ là khẩu hiệu trong các bộ quy tắc ứng xử nghề nghiệp, mà còn là hàng rào ngăn chặn xung đột lợi ích, gian lận và sai lệch giá trị tài sản – những vấn đề có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho nền kinh tế và xã hội.

1. Khách quan và độc lập là gì trong bối cảnh thẩm định giá?

Khách quan


Là việc thẩm định viên đưa ra kết luận dựa trên chứng cứ, dữ liệu thị trường, quy chuẩn chuyên môn – không bị chi phối bởi cảm tính, áp lực hay lợi ích cá nhân. Dù kết quả thẩm định thuận lợi hay bất lợi cho khách hàng, thẩm định viên vẫn phải bảo vệ sự thật và giữ vững lập trường nghề nghiệp.

Độc lập


Là yêu cầu thẩm định viên phải không có mối quan hệ lợi ích trực tiếp hay gián tiếp với các bên có liên quan đến tài sản được thẩm định. Mối quan hệ tài chính, gia đình, bạn bè, hoặc hợp tác kinh doanh… đều có thể khiến sự độc lập bị nghi ngờ hoặc mất hiệu lực.

2. Vì sao đây là yếu tố sống còn của ngành thẩm định giá?

a. Niềm tin thị trường phụ thuộc vào tính minh bạch


Kết quả thẩm định giá là cơ sở để ra quyết định vay vốn, mua bán, cổ phần hóa, đấu giá, tính thuế… Nếu con số bị bóp méo vì lợi ích nhóm, thị trường sẽ mất niềm tin, các quyết định đầu tư trở nên rủi ro và thiếu cơ sở.

b. Gian lận giá gây hậu quả nghiêm trọng


Việc cố ý nâng giá tài sản để vay vốn cao hơn thực tế có thể gây ra nợ xấu, rủi ro cho ngân hàng và toàn bộ hệ thống tài chính. Ngược lại, hạ giá tài sản trong cổ phần hóa DNNN có thể gây thất thoát tài sản công. Tất cả bắt nguồn từ sự thiếu khách quan và thiếu độc lập trong thẩm định.

c. Danh tiếng cá nhân và tổ chức dễ dàng sụp đổ


Một thẩm định viên hoặc công ty thẩm định từng “vướng scandal” đạo đức khó có thể duy trì uy tín trong giới chuyên môn và khách hàng. Trong ngành nghề dựa vào sự tin cậy như thẩm định giá, mất uy tín đồng nghĩa với mất nghề.

3. Những tình huống phổ biến đe dọa tính khách quan và độc lập

• Áp lực từ khách hàng yêu cầu “định giá theo mong muốn”, đòi hỏi con số phải phù hợp với kế hoạch vay vốn hoặc đầu tư.
• Thẩm định viên là người quen, người có lợi ích với tài sản được thẩm định.
• Tham nhũng vặt hoặc lợi ích nhỏ như “cà phê, quà cảm ơn”, có thể tạo ra “thiên kiến vô thức”.
• Can thiệp từ cấp quản lý, gây ảnh hưởng đến báo cáo định giá vì mục đích lợi nhuận hoặc giữ mối quan hệ khách hàng.

4. Làm thế nào để duy trì đạo đức nghề nghiệp trong thực tế?

a. Tuân thủ nghiêm bộ tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp


Tại Việt Nam, Bộ Tài chính ban hành quy tắc đạo đức nghề nghiệp thẩm định giá, yêu cầu tất cả tổ chức, cá nhân hành nghề tuân thủ. Thẩm định viên cần học thuộc, hiểu và áp dụng các nguyên tắc này như kim chỉ nam.

b. Từ chối thẩm định trong trường hợp xung đột lợi ích


Nếu nhận thấy bản thân có quan hệ lợi ích hoặc không đủ khả năng khách quan, thẩm định viên nên chủ động từ chối nhận vụ việc, thay vì tiếp tục rồi dẫn tới vi phạm đạo đức.

c. Ghi chép đầy đủ, minh bạch trong hồ sơ


Mọi dữ liệu, giả định, phương pháp và lý do lựa chọn đều cần được ghi rõ trong hồ sơ thẩm định. Điều này không chỉ giúp bảo vệ thẩm định viên khi có khiếu nại mà còn thể hiện tính minh bạch.

d. Đào tạo và giám sát thường xuyên


Các doanh nghiệp thẩm định giá cần xây dựng văn hóa đạo đức, tổ chức tập huấn thường xuyên và có cơ chế kiểm tra chéo, kiểm soát nội bộ chặt chẽ để phòng ngừa vi phạm.

5. Kết luận: Đạo đức là tài sản vô hình giá trị nhất của thẩm định viên


Trong khi công nghệ, dữ liệu và công cụ hỗ trợ có thể ngày càng phát triển, chính đạo đức nghề nghiệp mới là yếu tố duy trì giá trị bền vững cho nghề thẩm định giá. Khách quan và độc lập không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là “tài sản thương hiệu” quý giá của mỗi thẩm định viên và tổ chức hành nghề.

Chỉ khi giữ được đạo đức nghề nghiệp, ngành thẩm định giá mới có thể phát triển lành mạnh, góp phần vào sự minh bạch và công bằng trong nền kinh tế.

Rate this post

Bài viết Đạo đức nghề nghiệp trong thẩm định giá: Tại sao tính khách quan và độc lập là yếu tố sống còn? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Công ty TNHH Định giá Bến Thành – Hà Nội.

Continue reading...