Vì sao trầm cảm gây mất ngủ nghiêm trọng là câu hỏi mà nhiều người đặt ra khi nhận thấy tình trạng rối loạn giấc ngủ đi kèm với các triệu chứng trầm cảm. Mất ngủ không chỉ là dấu hiệu của trầm cảm mà còn có thể làm bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn, tạo thành vòng luẩn quẩn khó kiểm soát. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân khiến trầm cảm gây mất ngủ và cách khắc phục tình trạng này. Mối liên hệ giữa trầm cảm và mất ngủ Trầm cảm và mất ngủ có mối quan hệ hai chiều, nghĩa là mất ngủ có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm và ngược lại, trầm cảm là nguyên nhân trực tiếp gây rối loạn giấc ngủ. Theo nghiên cứu, hơn 75% người mắc trầm cảm gặp phải vấn đề về giấc ngủ như khó ngủ, ngủ không sâu hoặc thức giấc giữa đêm. Vì sao trầm cảm gây mất ngủ nghiêm trọng? 1. Sự gia tăng hormone căng thẳng Người mắc trầm cảm thường có mức cortisol (hormone gây căng thẳng) cao hơn bình thường. Cortisol làm tăng hoạt động của hệ thần kinh, khiến người bệnh khó thư giãn và đi vào giấc ngủ. Ngoài ra, hormone này cũng làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ tự nhiên, gây ra hiện tượng thức giấc giữa đêm và khó ngủ lại. 2. Suy nghĩ tiêu cực và lo lắng kéo dài Người bị trầm cảm thường xuyên chìm đắm trong những suy nghĩ tiêu cực, lo lắng về bản thân và tương lai. Tình trạng này khiến não bộ luôn trong trạng thái hoạt động quá mức, làm cản trở quá trình thư giãn và dễ dẫn đến mất ngủ kéo dài. 3. Rối loạn serotonin và melatonin Serotonin và melatonin là hai loại hormone quan trọng giúp điều chỉnh tâm trạng và giấc ngủ. Ở người mắc trầm cảm, mức serotonin giảm mạnh, ảnh hưởng đến việc sản xuất melatonin – hormone chịu trách nhiệm điều hòa chu kỳ ngủ – thức. Kết quả là người bệnh gặp khó khăn khi đi vào giấc ngủ hoặc thức giấc sớm hơn bình thường. 4. Mất cân bằng nhịp sinh học Trầm cảm có thể gây ra sự rối loạn nhịp sinh học – cơ chế tự nhiên kiểm soát giấc ngủ và trạng thái tỉnh táo của cơ thể. Khi nhịp sinh học bị rối loạn, người bệnh có thể cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày nhưng lại tỉnh táo vào ban đêm, dẫn đến mất ngủ kéo dài. 5. Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm Một số loại thuốc chống trầm cảm cũng có thể gây mất ngủ như một tác dụng phụ. Ví dụ, nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin (SSRI) có thể làm tăng mức độ tỉnh táo và gây khó ngủ, đặc biệt khi dùng vào buổi tối. Hậu quả của mất ngủ do trầm cảm Mất ngủ kéo dài không chỉ làm trầm trọng thêm các triệu chứng trầm cảm mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần, gây ra các hậu quả như: Suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung Gia tăng lo âu và căng thẳng Suy yếu hệ miễn dịch Gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và rối loạn chuyển hóa Nguy cơ ý định tự tử cao hơn Làm thế nào để cải thiện tình trạng mất ngủ do trầm cảm? 1. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt Đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ Tạo không gian ngủ thoải mái, yên tĩnh và tối Hạn chế caffeine và rượu, đặc biệt vào buổi tối 2. Tập thể dục nhẹ nhàng Tập thể dục thường xuyên giúp giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và hỗ trợ giấc ngủ. Các hoạt động như đi bộ, yoga hoặc thiền có thể mang lại hiệu quả cao. 3. Liệu pháp tâm lý Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) cho chứng mất ngủ là một phương pháp hiệu quả giúp người bệnh kiểm soát suy nghĩ tiêu cực và cải thiện giấc ngủ. 4. Điều trị bằng thuốc (theo chỉ định bác sĩ) Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc hỗ trợ giấc ngủ ngắn hạn để giúp người bệnh vượt qua giai đoạn khó khăn. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh lạm dụng và phụ thuộc. Kết luận Vì sao trầm cảm gây mất ngủ nghiêm trọng? Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự rối loạn hormone, suy nghĩ tiêu cực và mất cân bằng nhịp sinh học. Hiểu rõ cơ chế này sẽ giúp bạn tìm ra biện pháp khắc phục hiệu quả, ngăn chặn vòng luẩn quẩn giữa trầm cảm và mất ngủ. Nếu bạn đang gặp tình trạng mất ngủ kéo dài, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất.
